Transport ponadgabarytowy – co to?

Bez kategorii

Transport to jeden z najszybciej rozwijających obszarów handlu, który obejmuje realizację procesów logistycznych stanowiących nieodłączny element funkcjonowania niemal wszystkich firm produkcyjnych i handlowych. Przewóz ładunków jest wymagającym przedsięwzięciem — szczególnie w przypadku realizacji transportu ponadgabarytowego. Co to transport ponadgabarytowy i co mówią na jego temat przepisy? Jak zorganizować transport ponadgabarytowy? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz poniżej.

Co to jest transport ponadgabarytowy?

Transport ponadgabarytowy, nazywany także transportem nienormatywnym czy ponadnormatywnym to rodzaj transportu odnoszący się do przewozu ładunków — organizowany jest on w sytuacjach, w których dochodzi do przekroczenia dopuszczalnych dla przewozu ładunków parametrów. Sytuacja taka dotyczy ładunków, które wraz z pojazdem czy zespołem pojazdów przekraczają gabarytami lub masą ustalone normy określone w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. dotyczącej prawa o ruchu drogowym. 

Jakie ładunki uznaje się za ponadgabarytowe?

Transport ponadgabarytowy dotyczy pojazdów lub zespołu pojazdów, które wraz z ładunkiem przekraczają ustalone prawnie normy. Zorganizowanie transportu ponadgabarytowego jest okazuje się konieczne w przypadkach, takich jak:

  • przekroczenie całkowitej długości zespołu pojazdów wynoszącej 18,75 m;
  • przekroczenie maksymalnej szerokości pojazdu 2,55 m;
  • przekroczenie wysokości pojazdu określanej łącznie z ładunkiem, która wynosi 4 m;
  • przekroczenie całkowitej masy pojazdu wraz z ładunkiem, która może maksymalnie wynosić 42 tony. 

Transport ponadgabarytowy dotyczy także sytuacji, w których naciski osi pojazdu czy zespoły pojazdów wraz z ładunkiem przekraczają normy ustalone dla konkretnej drogi.

Transport ponadgabarytowy — co mówią przepisy?

Warunki transportu ładunków ponadgabarytowych zostały określone w ustawie o ruchu drogowym z dnia 20 czerwca 1997 r. Zgodnie z art. 64 ust. 1, według której transport nienormatywny jest dozwolony przy zachowaniu następujących wymagań:

  • uzyskanie zezwolenia dla odpowiedniej kategorii, które wydawane jest na przyjazd pojazdu ponadgabarytowego przez właściwy organ;
  • przestrzeganie warunków przejazdu określonych w wydanym zezwoleniu;
  • pilotowanie przejazdu transportu ponadgabarytowego zgodnie z warunkami określonymi w ustawie, 
  • zachowanie szczególnej ostrożności podczas kierowania pojazdem ponadgabarytowym. 

Transport ponadgabarytowy — zezwolenia

Realizowanie transportu ponadgabarytowego przez pojazd czy zespół pojazdów wymaga posiadania zezwolenia wydanego przez odpowiednią jednostkę. Zasady przyznawania zezwoleń na przejazdy pojazdami nienormatywnymi określone zostały w ustawie z dnia 20 czerwca 1997 r. — prawo o ruchu drogowym, w której przewidzianych zostało siedem rodzajów zezwoleń uwarunkowanych wymiarami, masą czy naciskami osi w danych pojazdach. W ustawie określone zostały kategorie zezwoleń, takie jak:

  • Zezwolenia I kategorii to dokument wydawany przez zarządców dróg. Dotyczą one pojazdów o wymiarach i masie nieprzekraczającej dopuszczalnych norm, a także nacisku na osie nie większym niż wielkości ustalone dla dróg z naciskiem pojedynczej osi napędowej do 11,5 ton;
  • Zezwolenia II kategorii wydane przez starostów, które odnoszą się do pojazdów ponadgabarytowych wolnobieżnych — ciągników rolniczych i przyczep, których długość, wysokość i masa nie przekraczają dopuszczalnych norm,  nacisk osi nie przekracza dopuszczalnej normy ustalonej dla drogi, a szerokość nie jest większa niż 3,5 m;
  • Zezwolenia III kategorii wydawane przez starostę i Naczelnika Urzędu Celnego to dokumenty, który dotyczą pojazdów o nacisku osi i masie nieprzekraczającej ustalonych norm. Ich szerokość jest nie większa niż 3,2 m, długość nie większa niż 15 m w przypadku jednego pojazdu lub 23 m w przypadku zespołu pojazdów oraz wysokość nie większa niż 4,3 m;
  • Zezwolenia IV kategorii to dokumenty wydawane przez GDDKiA i Naczelnika Urzędu Celnego. Dotyczą one pojazdów, których masa nie przekracza norm, szerokość nie jest mniejsza niż 3,4 m, długość jest  mniejsza niż 15 m dla pojedynczego pojazdu lub 23 m dla zespołu pojazdów lub 30 m dla zespołu pojazdów o skrętnych osiach i wysokość nie jest większa niż 4,3 m, a naciski osi nie są większe niż ustalone dla dróg — obowiązuje dla nich dopuszczalny nacisk pojedynczej osi napędowej do 11,5 ton;
  • Zezwolenia V kategorii udzielane przez GDDKiA, które dotyczą pojazdów o naciskach osi nie większych niż dopuszczalne wartości dla wybranej osi, a także o szerokości nie większej niż 3,4 m, długości nie większej niż 15 m dla pojedynczego pojazdu lub 23 m dla zespołu pojazdów, lub 30 m dla zespołu pojazdów o skrętnych osiach, a także o wysokości nie większej niż 4,3 m oraz masie nieprzekraczającej 60 ton;
  • Zezwolenia VI kategorii to dokumenty wydawane przez GDDKiA, które dotyczą pojazdów o szerokości nieprzekraczającej 3,4 m dla drogi jednojezdniowej lub 4 m dla dwujezdniowej drogi klasy A, S i GP, długości nieprzekraczającej 15 m dla pojedynczego pojazdu lub 23 m dla zespołu pojazdów lub 30 m dla zespołu pojazdów o skrętnych osiach, wysokości nieprzekraczającej 4,3 m oraz masie nie większej niż 60 ton. Uzyskanie zezwolenia VI kategorii wymaga także nacisków na osie, które nie są większe niż te ustalone dla danych dróg;
  • Zezwolenia VII kategorii wydane przez GDDKiA to dokumenty dotyczące pojazdów o wymiarach oraz rzeczywistej masie całkowitej, które przekraczają normy określone w kategoriach I – VI oraz o naciskach osi przekraczających wielkości przewidziane dla danych dróg.

Transport ponadgabarytowy — jak zorganizować? 

Zorganizowanie transportu ponadgabarytowego wymaga zadbania o uzyskanie stosownego zezwolenia, które stanowi pierwszy krok do organizacji całego przedsięwzięcia. Podczas planowania transportu nienormatywnego, należy także zadbać o kilka kluczowych kwestii, do których zalicza się aspekty, takie jak:

  • typ i rodzaj ładunku,
  • ciężar i wymiary ładunku decydujące o wyborze odpowiedniego środka transportu
  • infrastruktura drogowa, 
  • trasa przejazdu i ewentualne występujące przeszkody,
  • obowiązujące przepisy krajowe i zagraniczne. 

Jak widać, planowanie transportu ponadgabarytowego to złożona i dość trudna forma przewozu towarów, która wymaga zadbania o szereg kluczowych kwestii wpływających na sukces całego planowanego przedsięwzięcia. Chcąc zadbać o bezpieczne i zgodne z przepisami ruchu drogowego przeprowadzenie transportu ponadgabarytowego, warto skorzystać z oferty firmy transportowej TSL NORDIC, które zajmuje się kompleksowym planowaniem i przeprowadzaniem transportów ponadgabarytowych. Więcej o ofercie firmy TSL NORDIC można znaleźć pod adresem https://tsl-nordic.com/transport-ponadgabarytowy/.